ဦးဥတၱမနိ႔ စစ္ေတြမွာ လုံၿခံဳေရးတင္းက်ပ္

Thursday, 10 September 2009 16:07 ဘေစာတင္

ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြၿမိဳ႕တြင္ ညနိန္႔ခါက က်ေရာက္ေတလြတ္လပ္ေရး တိုက္ပြဲဝင္ သံဃာေတာ္ တပါးျဖစ္ေတ ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမနိ႔ အထိမ္းအမွတ္ က်င္းပခြင့္မ ရေၾကာင္းႏွင့္ စစ္အာဏာပိုင္တိက လံုၿခံဳေရး တင္းက်ပ္ထားေၾကာင္း သိရသည္။

ညနိန္႔ခါက ရခိုင္လူမ်ဳိး ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမ ပ်ံလြန္ေရ ႏွစ္ ၇၀ ျပည့္ အထိမ္းအမွတ္နိ႔ကို စစ္ေတြၿမိဳ႕ မွာ အာဏာပိုင္တိက က်င္းပခြင့္ မပီးေသာေၾကာင့္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း တေက်ာင္း၌ တိတ္တဆိတ္ က်င္းပ ရသည္ဟု စစ္ေတြၿမိဳ႕ဟိလူငယ္တဦးက ဧရာ၀တီသို ့ေျပာသည္၊

“က်ေနာ္႐ို႕ကိုးကြယ္ေရ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း တေက်ာင္းမွာ ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမနိ ့အခမ္းအနားကို လွ်ိဳ ့၀ွက္စြာ လုပ္ခကတ္ပါေရ၊ သူ႐ို႕ျမင္ေကေတာ့ခါ ဆြမ္းကပ္ေရႏွ၊ အျမင္ကေတာ့ခါ ရိုးရိုးဘာသာေရးပြဲပါ၊ ယေကလည္း က်ေနာ္ ႐ို႕ ကေတာ့ခါ သူ႐ို႔ခြင့္မၿပဳစြာကို ကိုယ့္နည္း ကိုယ့္ဟန္နန္႔ ရေအာင္လုပ္ပါေရ၊ က်ေနာ္႐ို႔ရွိက လူတိလည္း ယင္းပိုင္ ႏွစ္တိုင္းလုပ္စြာပါ”ဟု ၎က ဆိုသည္။

ယင္းနိန္ ့ေစာေစာပိုင္းက စစ္ေတြၿမိဳ႕မွာ ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမနိ႔ႏွင့္ပတ္သက္ေတ စာတိကို ျဖန္႔ ၀ီ ထားေသာေၾကာင့္ ယင္းစာတိကို ရဲ တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားက လိုက္လံ သိမ္းဆည္းမႈတ္ဟိခေၾကာင္း ေဒသခံ မ်က္ျမင္ တဦးက ေျပာသည္။

ယင္းအျပင္ သံတြဲ၊ ေက်ာက္ျဖဴ ၊ ေတာင္ကုတ္ ၊ မာန္ေအာင္ ၊ ဂြ ၊ ရမ္းၿဗဲ ၊ မင္းျပား အစရွိေရ ၿမိဳ တိမွာ “လြတ္လပ္ေရးမ်ိဳးေစ့ခ်ခသူ ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမ” ဟူ၍ အဂၤလိပ္ ျမန္မာ ႏွစ္ဘာသာျဖင့္ စာရြီးထားေရ ဓာတ္ပံုတိကို ျဖန္ ့ဝီခကတ္သည္ဟုလည္း သိရသည္၊

စစ္ေတြၿမိဳ ့တြင္းဟိ အေရးႀကီးနီရာမ်ားျဖစ္ေတ ဦးဥတၱမပန္းၿခံ၊ ေလာကနႏၵာ ဘုရား၊ ဦးရဲေက်ာ္သူေက်ာင္းႏွင့္ စစ္ေတြတကၠသိုလ္ စေသာနီရာမ်ားတြင္ ယင္းနိန္႔က လံုၿခံဳေရးကို အထူး တင္းက်ပ္ထားေၾကာင္း စစ္ေတြ တကၠသိုလ္မွ ဆရာတဦးက ေျပာသည္၊

“ေက်ာင္းကဆရာတိအားလံုး အသင့္အနီအထားနန္႔ ေစာင့္ကတ္ရပါေရ၊ စာသင္ခန္းတိ ေက်ာင္းဂိတ္တိ ပရိ ၀ုဏ္တခုလံုး လံုၿခံဳေရးခ်ထားပါေရ၊ ပါေမာကၡခ်ဳပ္ပါ အၿငိမ္မနီရပါ၊ စစ္ေတြမွာ ရဲကားတိ စစ္ကားတိ က လံုၿခံဳေရး ကင္းလွည့္ နီပါေရ”ဟု ၎က ေျပာသည္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ ့နယ္မွာလည္း ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမနိ႔ကို ယင္းနိန္႔ကက်င္းပခေၾကာင္း သိရ သည္။

“က်ေနာ္႐ို႔ဘားက လူငယ္တိစြာ ဆရာေတာ္ပံုပါေရ တီရွပ္အက်ႌတိကို ၀တ္ၿပီး ဆရာေတာ္ႏွင့္ တကြလြတ္ လပ္ေရး တိုက္ပြဲ၀င္ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးတိ ေကာင္းရာသုဂတိဘံုေရာက္ဟိေရး။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္တကြ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ဆုေတာင္းခကတ္ပါေရ”ဟု ရခိုင္ျပည္နယ္ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွ ဦးတင္ေအာင္သိန္း က ေျပာသည္။

ယင္းပိုင္ျပည္တြင္း၌ ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမနိ႔ကို လြတ္လပ္စြာ က်င္းပခြင့္မရေကလည္း ထိုင္း ၊ မေလးရွားႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏို္င္ငံမ်ားမွာ စည္ကား သိုက္ၿမိဳက္စြာ က်င္းပခေၾကာင္း သိရသည္။

အဆိုပါ ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမသည္ ၁၈၇၉ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ (၂၇)ရက္ တနဂၤေႏြနိ႔၌ ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ ရူပရပ္တြင္ ဖခင္ ဦးျမ ႏွင့္ မိခင္ ေဒၚေအာင္ေက်ာ္႐ို႕မွ မီြးဖြားခၿပီး ငယ္နာမည္ ေမာင္ေပၚထြန္းေအာင္ ျဖစ္ သည္။ ဆရာေတာ္သည္ ငယ္ရြယ္ခ်ိန္အခါကတည္းက ပညာေရးထူးခၽြန္ခရာ အဂၤလန္ႏုိင္ငံတြင္ ပညာသင္ ယူခြင့္ရခေကလည္း မိခင္ကခြင့္မျပဳ သျဖင့္ မလားေရာက္ႏိုင္ခပါ။

ဆရာေတာ္ အသက္ ၁၆ ႏွစ္အရြယ္တြင္ မိဖတိက သွ်င္သာမေဏ ၀တ္ပီးရာမွ ရွင္ဥတၱမ ဘြဲ႕အမည္ တြင္ခသည္။ အသက္ ၁၉ႏွစ္တြင္ ရဟန္းျပဳၿပီး ေနာက္ပိုင္း အႏၵိယႏိုင္ငံ ကာလကတၱားၿမိဳ႕သို႔ ရဟန္း၀တ္ႏွင့္ပင္ လားေရာက္ပညာသင္ယင္း ႏိုင္ငံေရးစိတ္၊ အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ဓာတ္မ်ား ႏိုးၾကားချခင္းျဖစ္သည္။

ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမသည္ ဘာသာစကားေပါင္းမ်ားစြာကိုတတ္ေျမာက္ၿပီး အႏၵိယ၊ ဂ်ပန္၊ တရုတ္၊ ကေမၻာဒီး ယား၊ ကိုးရီယား၊ အီဂ်စ္ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ဥေရာပတိုက္ဟိ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံမ်ား အပါအဝင္ အာယွတိုက္မွႏိုင္ငံအမ်ား အျပား႐ို႕ကို ခရီးလွည့္လည္ခသည္။

ထိုေနာက္္ ၁၉၂၀ ခုႏွစ္ တြင္ ဆရာေတာ္သည္ ျမန္မာတျပည္လံုးသို႔ လွည့္လည္ကာ နယ္ခ်ဲ႕ဆန္က်င္ေရး တရား မ်ားကို ေဟာေျပာခသည္။

ယင္းပိုင္ ေဟာေျပာမႈျဖင့္ ၁၉၂၀ မတ္လ တြင္ အလုပ္ၾကမ္းႏွင့္ေထာင္ဒဏ္၁၂ လ အျပစ္ပီးခံရသည္။

ဆရာေတာ္သည္ ၁၉၂၄တြင္လည္း“အစိုးရမေကာင္းလွ်င္မေကာင္းဟု ေဝဖန္ခြင့္စြာ လူ႔အခြင့္အေရးပါ၊ ေဒအခြင့္ အေရးစြာ ငါ႐ို႕မွာ ဟိေရ၊ ငံု႔မခံကတ္ေက့” ဟု ျပည္သူတိကို လႈံ႔ေဆာ္ေဟာေျပာခေရ အတြက္ေၾကာင့္ ဒုတိယအႀကိမ္ ေထာင္ ၃ႏွစ္ က်ခၿပီး ၁၉၂၈တြင္ တတိယအႀကိမ္အဖမ္းခံခရသည္။

ထိုအခ်ိန္က ၿဗိတိသွ်အစိုးရ ဘုရင္ခံခ်ဳပ္ကိုလည္း “ဆာ ရယ္ဂ်ီနယ္ ကရက္ေဒါက္ မင္းဗမာျပည္မွထြက္လား ပါ” ဟူေသာ စာကို႐ြီးသားပို႔ပီးခသည္။

ဆရာေတာ္သည္ ၁၉၃၉ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၉ ရက္နိ႔တြင္ ပ်ံလြန္ေတာ္မူခၿပီး ပ်ံလြန္ေတာ္မႈခ်ိန္တြင္ သက္ေတာ္ ၆၀ ႏွစ္၊ ဝါေတာ္ ၄၁ ၀ါ ျဖစ္သည္။ ဆရာေတာ္သည္ ပ်ံလြန္ခ်ိန္အထိ နယ္ခ်ဲ႕အစိုးရကိုဆန္႔က်င္ခသည္။

ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမ၏ နယ္ခ်ဲ႕ေတာ္လွန္ေရး စိတ္ဓာတ္ကို အတုယူမႈမ်ားျဖစ္လာမည္ကို စစ္အာဏာပိုင္တိက စိုးရိမ္ေရ အတြက္ေၾကာင့္ ၁၉၈၈ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဆရာေတာ္အား မိန္႔ေပ်ာက္စီရန္ အတြက္ ေရႊတိဂံု ဘုရား အနီးဟိ ဦးဥတၱမပန္းၿခံ ကို ကန္ေတာ္မင္ပန္းၿခံ အျဖစ္ေျပာင္းလဲေခၚဆိုစီျခင္း၊ စစ္ေတြၿမိဳ႕ ဦးဥတၱမ ပန္းၿခံဟိ ဦးဥတၱမရုပ္တုကိုလည္း မြမ္းမံမႈ မဟိျခင္း၊ ဆရာေတာ္႐ုပ္တုကို အ႐ုိအေသပီးမႈမ်ားအား တားျမစ္အေရးယူျခင္း မ်ားဟိသည္ဟုလည္း သိရသည္။

http://www.irrawaddy.org/bur/index.php?option=com_content&view=article&id=1783:2009-09-10-09-09-35&catid=1:news&Itemid=2